ข้าวแซ่
ข้าวแช่ อาหารไทยที่แสดงถึงความประณึตบรรจงและความชาญฉลาดของคนโบราณ ซึ่งเอาข้าวสวยที่หุงมาล้างใส่น้ำดอกไม้กลิ่นหอมเย็น ๆ กินกับกับที่ขาดไม่ได้คือ กะปิทอด พริกหยวกสอดไส้ เนื้อฝอย หัวไชโป๊หวาน และผักสดหลายอย่าง เช่น กระชาย มะม่วงดิบ แตงกวา ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง ข้าวแช่ถือเป็นอาหารที่มีวัฒนธรรมที่มีฤดูกาลกินเป็นพิเศษ คือจะกินหน้าร้อน เพราะข้าวแช่กินกันเฉพาะในตอนกลางวันเป็นอาหารเที่ยงเท่านั้น
เครื่องปรุง
1. ข้าวสารข้าวจ้าว 2 ถ้วย
2. พริกหยวกสอดไส้ 10 เม็ด
3. กะปิทอด 20 ลูก
4. หมูฝอย 2 ถ้วย
5. ไชโป๊หวาน 1 ถ้วย
6. น้ำลอยดอกไม้สดแช่เย็น 6 ถ้วย
7. เทียนอบ ดอกกุหลาบมอญ ดอกมะลิ น้ำแข็ง ผักสด เช่น แตงกวา กระชาย มะม่วงเปรี้ยว ต้นหอม พริกชี้ฟ้าแดง
วิธีทำ
1. ทำข้าวสวยขัดโดยซาวข้าวสารเทน้ำทิ้ง ใส่หม้อ ใส่น้ำให้ท่วมเมล็ดข้าว ตั้งไฟกลางให้เดือด พอเมล็ดข้าวสุกแต่ไม่บาน ยกลง รินน้ำข้าวออก นำไปใส่ตะแกรงตาถี่ ๆ และเปิดน้ำให้ไหลผ่าน พร้อมกับใช้มือถูเบา ๆ ไปมา ขัดจนเมล็ดข้าวหมดเมือก สงขึ้นให้สะเด็ดน้ำ ห่อด้วยผ้าขาวบางไว้
2. วิธีจัดเสริฟ ตักข้าวสวยขัดใส่ถ้วย ใส่น้ำลอยดอกไม้สดที่อบควันเทียน โรยกลีบกุหลาบ ดอกมะลิ จัดพริกหยวกสอดไส้ หมูฝอย ไชโป๊หวาน กะปิทอด ใส่จาน จัดผักสดใส่จาน รับประทานพร้อมกันหมายเหตุ พริกหยวกสอดไส้ ใช้กุ้งและหมูบดเคล้ากับรากผักชี กระเทียม พริกไทยโขลก ไข่เป็ด น้ำปลาให้เข้ากัน ยัดใส่ในพริกหยวก นึ่งสุกห่อไข่แพ กะปิทอด โขลกเนื้อปลาสลาดกับตะไคร้ ข่า กระชาย หอมแดง เนื้อมะพร้าวขูดที่คั้นกะทิแล้ว กะปิจนเข้ากัน ผัดกับน้ำมัน ใส่กะทิ ปรุงรสด้วยน้ำปลา น้ำตาล ผัดจนปั้นได้ ปั้นเป็นก้อน แล้วชุบแป้งทอด เนื้อหรือหมูฝอย ผัดเนื้อหรือหมูเค็มนึ่งฉีกฝอยทอดกับน้ำตาลจนขึ้นเงา ไชโป๊หวาน ผัดไชโป๊หั่นเส้นกับน้ำตาล น้ำมัน จนขึ้นเงาจับเส้นไชโป๊
อ้างอิงข้อมูลบางส่วน ที่จัดทำโดยนายประเวช สว่างแสงโรงเรียนวัดบางเคียน อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยาประเทศไทย(Thailand)